カニ類Crab
| 分類体系 Classification︎ |
| 節足動物門 Arthropoda ▶︎ 甲殻亜門 Crustacea ▶ マルチクラスタケア上綱︎ Multicrustacea ▶ 軟甲綱 Malacostraca ▶︎ 真軟甲亜綱 Eumalacostraca ▶ ホンエビ上目 Eucarida ▶ 十脚目 Decapoda ▶︎ 抱卵亜目(エビ亜目) Pleocyemata ▶ 短尾下目(カニ下目) Brachyura |
カニ類は、十脚目の下位クラスである抱卵亜目(エビ亜目)の分類群に属する。
現生種では、短尾下目(カニ下目)の1下目・4群・2亜群・37上科・97科から構成され、6559種が所属する。
タラバガニやヤシガニなどの食用では、水産業上「カニ」と称するが、分類学においては異尾下目(ヤドカリ下目)に属する生物である。
また、他にも分類学においては、短尾下目(カニ下目)以外に属する「カニ」と称する種属も多く存在する。
カニ類の種は、熱帯から極地の海域や深海、汽水域・淡水域、沿岸などの陸上と様々な地域に生息する。
また、他の生物(サンゴやウニ・ウミシダ、貝類の体内)に寄生または共生するものもある。
※ 分類・種数・和名は、De Grave et al. (2009)・WoRMS(海洋生物登録機関)・BISMaLなどを参考。
生息域
| 海の岩礁 | イソガニ・イワガニ・オウギガニ・ショウジンガニなど |
| 海の岩場 | イシガニ・オウギガニ・スベスベマンジュウガニ・ニシノシマホウキガニ・ベニツケガニなど |
| 海の砂泥底 | アサヒガニ・ガザミ・キンセンガニ・ケガニ・ヘイケガニ・マメコブシガニなど |
| 深海 | ズワイガニ・タカアシガニ・ユノハナガニなど |
| 海岸・川辺 | アカテガニ・ベンケイガニなど |
| 他生物 | オオシロピンノ・クロピンノなど |
分類別 – 下目/群/亜群/上科
短尾下目(カニ下目) Brachyura
カニ類の分類では、De Grave et al. (2009) より、目と科の間に分類階級「群(Section)」を置いている。
当ページでは、De Grave et al. (2009) に習って分類する。
▼
アサヒガニ群 Raninoida
アサヒガニ上科 Raninoidea
| アサヒガニ科 Raninidae |
カイカムリ群 Dromiacea
カイカムリ上科 Dromioidea
| カイカムリ科 Dromiidae |
トゲカイカムリ科 Dynomenidae |
コウナガカムリ上科 Homolodromioidea
| コウナガカムリ科 Homolodromiidae |
ホモラ上科 Homoloidea
| ホモラ科 Homolidae |
ポーピニア科 Poupiniidae |
| ミズヒキガニ科 Latreilliidae |
Tithonohomolidae科 Tithonohomolidae |
マメヘイケガニ群 Cyclodorippoida
マメヘイケガニ上科 Cyclodorippoidea
| ツノダシマメヘイケガニ科 Cymonomidae |
マメヘイケガニ科 Cyclodorippidae |
| Phyllotymolinidae科 Phyllotymolinidae |
Torynommatidae科 Torynommatidae |
真短尾群 Eubrachyura
トラコトレマータ亜群 Thoracotremata
イワガニ上科 Grapsoidea
| イワガニ科 Grapsidae |
オカガニ科 Gecarcinidae |
| ショウジンガニ科 Plagusiidae |
ベンケイガニ科 Sesarmidae |
| ホウキガニ科 Xenograpsidae |
モクズガニ科 Varunidae |
| Glyptograpsidae科 Glyptograpsidae |
Percnidae科 Percnidae |
カクレガニ上科 Pinnotheroidea
| カクレガニ科 Pinnotheridae |
サンゴヤドリガニ上科 Cryptochiroidea
| サンゴヤドリガニ科 Cryptochiridae |
スナガニ上科 Ocypodoidea
| オサガニ科 Macrophthalmidae |
コメツキガニ科 Dotillidae |
| スナガニ科 Ocypodidae |
ミナミコメツキガニ科 Mictyridae |
| ムツハアリアケガニ科 Camptandriidae |
Heloeciidae科 Heloeciidae |
| Ucididae科 Ucididae |
Xenophthalmidae科 Xenophthalmidae |
ヘテロトレマータ亜群 Heterotremata
アカモンガニ上科 Carpilioidea
| アカモンガニ科 Carpiliidae |
イトアシガニ上科 Palicoidea
| イトアシガニ科 Palicidae |
Crossotonotidae科 Crossotonotidae |
イチョウガニ上科 Cancroidea
| イチョウガニ科 Cancridae |
Atelecyclidae科 Atelecyclidae |
イワオウギガニ上科 Eriphioidea
| イソオウギガニ科 Oziidae |
イワオウギガニ科 Eriphiidae |
| スベスベオウギガニ科 Menippidae |
ヒラオウギガニ科 Platyxanthidae |
| Dairoididae科 Dairoididae |
Hypothalassiidae科 Hypothalassiidae |
エンコウガニ上科 Goneplacoidea
| エンコウガニ科 Goneplacidae |
マルバガニ科 Euryplacidae |
| Acidopsidae科 Acidopsidae |
Chasmocarcinidae科 Chasmocarcinidae |
| Litocheiridae科 Litocheiridae |
Mathildellidae科 Mathildellidae |
| Progeryonidae科 Progeryonidae |
Scalopidiidae科 Scalopidiidae |
| Vultocinidae科 Vultocinidae |
オウギガニ上科 Xanthoidea
| オウギガニ科 Xanthidae |
Panopeidae科 Panopeidae |
| Pseudorhombilidae科 Pseudorhombilidae |
カノコオウギガニ上科 Dairoidea
| カノコオウギガニ科 Dairidae |
メガネオウギガニ科 Dacryopilumnidae |
カラッパ上科 Calappoidea
| カラッパ科 Calappidae |
キンセンガニ科 Matutidae |
ガザミ/ワタリガニ上科 Portunoidea
| オオエンコウガニ科 Geryonidae |
ガザミ/ワタリガニ科 Portunidae |
| ゴイシガニ科 Thiidae |
Carcinidae科 Carcinidae |
| Catoptridae科 Catoptridae |
Macropipidae科 Macropipidae |
| Pirimelidae科 Pirimelidae |
クモガニ上科 Majoidea
| クモガニ科 Majidae |
ケセンガニ科 Oregoniidae |
| モガニ科 Epialtidae |
ヤワラガニ科 Hymenosomatidae |
| Inachidae科 Inachidae |
Inachoididae科 Inachoididae |
クリガニ上科 Cheiragonoidea
| クリガニ科 Cheiragonidae |
ケブカガニ上科 Pilumnoidea
| ケブカガニ科 Pilumnidae |
ゴカクイボオウギガニ科 Galenidae |
| Tanaochelidae科 Tanaochelidae |
コブシガニ上科 Leucosioidea
| コブシガニ科 Leucosiidae |
Iphiculidae科 Iphiculidae |
サワガニ上科 Potamoidea
| サワガニ科 Potamidae |
Potamonautidae科 Potamonautidae |
サンゴガニ上科 Trapezioidea
| サンゴガニ科 Trapeziidae |
ドメシアガニ科 Domeciidae |
| ヒメサンゴガニ科 Tetraliidae |
ヒゲガニ上科 Corystoidea
| ヒゲガニ科 Corystidae |
ヒシガニ上科 Parthenopoidea
| ヒシガニ科 Parthenopidae |
ヒメイソオウギガニ上科 Pseudozioidea
| ヒメイソオウギガニ科 Pseudoziidae |
Pilumnoididae科 Pilumnoididae |
| Planopilumnidae科 Planopilumnidae |
ヘイケガニ上科 Dorippoidea
| ヘイケガニ科 Dorippidae |
マルミヘイケガニ科 Ethusidae |
ムツアシガニ上科 Hexapodoidea
| ムツアシガニ科 Hexapodidae |
メンコヒシガニ上科 Aethroidea
| メンコヒシガニ科 Aethridae |
ユウレイガニ上科 Retroplumoidea
| ユウレイガニ科 Retroplumidae |
ユノハナガニ上科 Bythograeoidea
| ユノハナガニ科 Bythograeidae |
Bellioidea上科 Bellioidea
| Belliidae科 Belliidae |
Orithyioidea上科 Orithyioidea
| Orithyiidae科 Orithyiidae |
Pseudothelphusoidea上科 Pseudothelphusoidea
| Pseudothelphusidae科 Pseudothelphusidae |
Trichodactyloidea上科 Trichodactyloidea
| Trichodactylidae科 Trichodactylidae |
Trichopeltarioidea上科 Trichopeltarioidea
| Trichopeltariidae科 Trichopeltariidae |
50音順 & ABC順
50音順
あ行
| アサヒガニ科 Raninidae |
アカモンガニ科 Carpiliidae |
| イトアシガニ科 Palicidae |
イチョウガニ科 Cancridae |
| イソオウギガニ科 Oziidae |
イワオウギガニ科 Eriphiidae |
| イワガニ科 Grapsidae |
エンコウガニ科 Goneplacidae |
| オウギガニ科 Xanthidae |
オオエンコウガニ科 Geryonidae |
| オカガニ科 Gecarcinidae |
オサガニ科 Macrophthalmidae |
か行
| カイカムリ科 Dromiidae |
カクレガニ科 Pinnotheridae |
| カノコオウギガニ科 Dairidae |
カラッパ科 Calappidae |
| ガザミ/ワタリガニ科 Portunidae |
キンセンガニ科 Matutidae |
| クモガニ科 Majidae |
クリガニ科 Cheiragonidae |
| ケセンガニ科 Oregoniidae |
ケブカガニ科 Pilumnidae |
| コウナガカムリ科 Homolodromiidae |
コブシガニ科 Leucosiidae |
| コメツキガニ科 Dotillidae |
ゴイシガニ科 Thiidae |
| ゴカクイボオウギガニ科 Galenidae |
さ行
| サワガニ科 Potamidae |
サンゴガニ科 Trapeziidae |
| サンゴヤドリガニ科 Cryptochiridae |
ショウジンガニ科 Plagusiidae |
| スナガニ科 Ocypodidae |
スベスベオウギガニ科 Menippidae |
た行
| ツノダシマメヘイケガニ科 Cymonomidae |
トゲカイカムリ科 Dynomenidae |
| ドメシアガニ科 Domeciidae |
は行
| ヒゲガニ科 Corystidae |
ヒシガニ科 Parthenopidae |
| ヒメイソオウギガニ科 Pseudoziidae |
ヒメサンゴガニ科 Tetraliidae |
| ヒラオウギガニ科 Platyxanthidae |
ヘイケガニ科 Dorippidae |
| ベンケイガニ科 Sesarmidae |
ホウキガニ科 Xenograpsidae |
| ホモラ科 Homolidae |
ポーピニア科 Poupiniidae |
ま行
| マメヘイケガニ科 Cyclodorippidae |
マルバガニ科 Euryplacidae |
| マルミヘイケガニ科 Ethusidae |
ミズヒキガニ科 Latreilliidae |
| ミナミコメツキガニ科 Mictyridae |
ムツアシガニ科 Hexapodidae |
| ムツハアリアケガニ科 Camptandriidae |
メガネオウギガニ科 Dacryopilumnidae |
| メンコヒシガニ科 Aethridae |
モガニ科 Epialtidae |
| モクズガニ科 Varunidae |
や行
| ヤワラガニ科 Hymenosomatidae |
ユウレイガニ科 Retroplumidae |
| ユノハナガニ科 Bythograeidae |
ABC順
A
| Acidopsidae科 Acidopsidae |
Atelecyclidae科 Atelecyclidae |
B
| Belliidae科 Belliidae |
C
| Carcinidae科 Carcinidae |
Catoptridae科 Catoptridae |
| Chasmocarcinidae科 Chasmocarcinidae |
Crossotonotidae科 Crossotonotidae |
D
| Dairoididae科 Dairoididae |
G
| Glyptograpsidae科 Glyptograpsidae |
H
| Heloeciidae科 Heloeciidae |
Hypothalassiidae科 Hypothalassiidae |
I
| Inachidae科 Inachidae |
Inachoididae科 Inachoididae |
| Iphiculidae科 Iphiculidae |
L
| Litocheiridae科 Litocheiridae |
M
| Macropipidae科 Macropipidae |
Mathildellidae科 Mathildellidae |
O
| Orithyiidae科 Orithyiidae |
P
| Panopeidae科 Panopeidae |
Percnidae科 Percnidae |
| Phyllotymolinidae科 Phyllotymolinidae |
Pilumnoididae科 Pilumnoididae |
| Pirimelidae科 Pirimelidae |
Planopilumnidae科 Planopilumnidae |
| Potamonautidae科 Potamonautidae |
Progeryonidae科 Progeryonidae |
| Pseudorhombilidae科 Pseudorhombilidae |
Pseudothelphusidae科 Pseudothelphusidae |
S
| Scalopidiidae科 Scalopidiidae |
T
| Tanaochelidae科 Tanaochelidae |
Tithonohomolidae科 Tithonohomolidae |
| Torynommatidae科 Torynommatidae |
Trichodactylidae科 Trichodactylidae |
| Trichopeltariidae科 Trichopeltariidae |
U
| Ucididae科 Ucididae |
V
| Vultocinidae科 Vultocinidae |
X
| Xenophthalmidae科 Xenophthalmidae |